As covas de Paderne
En Paderne hai moitas covas que parecen que non son peligrosas pero poden chegar a selo, porque son moi fondas e moi largas tan largas que poden chegar a outro sitio. Nas covas a auga cai e vai formando como estelitas que son como unhas figuras que teñen punta. As covas estan formadas por pedra e barro, son de color parecido o mármol.
Aquí algunas covas estan tan estreitas que hai que pasar agachados, algunhas as suas estelitas van facendo dibujos en formas de figuras preciosas . Para entrar nestas covas, e nas demais, hai que ir
preparados con linternas, roupa e zapatos cómodos porque sinon pòdeste torcer un músculo ou romper un óso .
AS COVAS DE NOCEDA DO CAUREL
Por María Locay López
No meu pobo, Noceda, hai varias covas, como a da Ceza, a de Covas ou a de Pozos. Nesta ocasión comentarei algo das dúas primeiras.
A cova da Ceza está situada ó noroeste do pobo, a un quilómetro aproximadamente e podemos chegar a ela en coche ou a pé. Esta cova, de rocha caliza, tén uns 700 m de lonxitude e grandes salas comunicadas por pasos doados de atravesar.
Ó longo da mesma podemos ver diferentes formacións na rocha, como estalagtitas ou estalagmitas. Está percorrida por un regato que nace nun lago situado ó final da cova, sendo o maior percorrido practicable de río soterrado coñecido en Galicia. Este remata nunha pequena catarata situada ó pé dunha fonte, a da Ceza, á que imos lavar mantas no verán, por exemplo.
É frecunte ver durante todo o ano e sobre todo nas fins de semana excursións de estudantes ou espeleolólogos que veñen visitala.
A cova de Covas ou de Xato (chámase de Xato porque está situada nunha finca desta casa de Noceda) localízase un pouco arriba do pobo e pódese chegar a ela só a pé, xa que este camiño é de pedra. A súa entrada é bastante amplia e tén sobre 100 metros de lonxitude.
Nesta cova fixéronse numerosas investigacións arqueolóxicas para tratar de saber un pouco máis sobre o pasado desta zona de Galicia. Non se atoparon restos humanos prehistóricos pero chegouse á conclusión de que esta caverna foi moi posiblemente un cubil de animais fai decenas de miles de anos, xa que apareceron, entre outros, restos de oso pardo e de oso das cavernas, un animal moito máis corpulento que o anterior. Tamén foron atopadas cerámicas da época romana que están relacionadas con posibles asentamentos puntuais dos romanos por estas terras, en relación cos castros ou coa actividade mineira do Caurel.
Existe unha lenda sobre esta cova que permanece viva co paso do tempo gracias á súa transmisión xeración tras xeración.
Fai moito tempo, segundo dicían os nosos antergos, vivían os moros na cova de Covas e era frecuente que Sabeliña, unha nena de Noceda, fora cos cochos para os seus arredores. Un día desafortunado os pais da nena viron que tardaba moito en voltar para a casa con eles e a súa nai foina buscar alí, ó entorno da Cova de Xato.
-Sabeliña, Sabeliña onde andas- chamaba a nai pola filla.
-Sabeliña sabe ben, fritidiña na sartén, veña vostede tamén- respondeu un moro dende o interior da cova…
Nos os alumnos do Terceiro Ciclo de Primaria, dacordo coa profesora de galego dos alumnos/as da ESO queriamos darlle un susto o resto do Colexio, porque estamos en Samain, e entramos nunha aula que non utilizamos a cotío, e sabedes o primeiro susto levamolo nos pois estaba chea de arañas morcegos...
e o peor fantasmas e calaveras, total o susto levamolo primeiro nos, pero aqui non acabou pois os alumnos de 1º da ESO, que tamén estaban compinchados con Rosa (mesma profesora) e comenzaron a ler unha historia de medo xusto cando nos nos recuperabamos do susto da clase ¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡¡queeeeeeeeee medoooooooooooo!
